Wat de afgelopen maanden succesvol met de fatbike gebeurde, zou dat niet ook bij andere toenemende problemen in de zorg kunnen?
Opinie en oproep door:
- Patrick Deckers, voorzitter Caring Doctors en orthopedisch chirurg
- Prof dr Hanno Pijl, internist-endocrinoloog in het LUMC
- Prof Jaap Seidell, voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit
Artsen konden de bloederige tieners op de Eerste Hulp niet meer aanzien, en kwamen afgelopen juni gezamenlijk in actie voor strengere regels voor de fatbike. Dit leidde binnen enkele maanden tot een aangenomen motie voor een verbod onder de 14 jaar en een helmplicht. Artsen zijn nog niet tevreden: deze week tellen 80 ziekenhuizen alle ongelukken met fatbikes, met de hoop dat regels snel worden ingevoerd en hopelijk nog strenger worden.
Dat artsen alarm sloegen is logisch want “de maatschappelijke consequenties van de fatbike zijn enorm. Dit kost de maatschappij veel geld en veel zorg. Het letsel van slachtoffers zou minder kunnen zijn, als er regels waren”, zegt een arts vandaag in het ED. “Artsen merken dat ouders denken dat een ongeluk hun kind niet overkomt. Ze zijn altijd verbaasd en verrast, zien het gevaar niet. Zij zijn ook geen artsen, daarom moeten wij ze vertellen welke ernstige gevolgen het heeft”.
Zou dat laatste niet veel vaker de taak van de zorg moeten zijn? Dat zij waarschuwen en ingrijpen waar het misgaat om hoge zorgkosten en humaan leed te voorkomen? Zorg die niet geleverd wordt is immers het goedkoopst. En patiënten blijven liever gezond, dan dat ze in het ziekenhuis belanden.
Wat de afgelopen maanden succesvol met de fatbike gebeurde, zou dat niet ook bij andere toenemende problemen in de zorg kunnen? Wij zien als zorgprofessionals steeds meer vermijdbare ziektes; ziekten die het gevolg zijn van een vervuilde omgeving, van ongezond voedsel, van een slecht leefpatroon. Zieke mensen die helemaal niet ziek hadden hoeven zijn, wanneer de overheid andere keuzes zou maken. Keuzes die zorgen voor gezondere mensen en lagere zorgkosten voor iedereen.
Het is tijd dat we als artsen vaker gezamenlijk een signaal afgeven, en daar veel stelliger in worden. Het is tijd om op te komen voor de patiënt-in-spe! 2300 artsen doen dat. Zij hebben zich verenigd onder de noemer Caring Doctors en staan op voor een gezonder voedselsysteem.
De fatbike wordt terecht aangepakt, waarvoor hulde. Roken geeft echter veel meer leed en zorgkosten, maar is nog steeds niet verboden en neemt zelfs weer toe onder jongeren. Ongezond voedsel is de grootste veroorzaker van het overgrote deel van alle welvaartsziekten, maar daar voelen we nauwelijks tot geen urgentie.
Het probleem met voedsel is dat het langzaam uit de klauwen is gegroeid; de zogenaamde kikker die langzaam opwarmt totdat het te laat is om eruit te springen. Terwijl de fatbike binnen 2 jaar een opmars maakte en nieuwswaarde heeft, is het huidige zorgsysteem het al jaren aan het verliezen door toenemende vermijdbare welvaartsziekten door een al jaren ongezonde voedselomgeving.
Enkele feiten:
- De gezonde levensverwachting in Nederland is in de afgelopen dertig jaar gedaald van 54 naar 43 jaar.
- De helft van de Nederlanders boven de 40 heeft een chronische ziekte, zoals overgewicht, hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hypertensie, kanker, darmklachten, gewrichtsaandoeningen etc.
- Op 50-60 jarige leeftijd hebben veel mensen dan ook een slechte kwaliteit van leven met beperking in het functioneren en toenemende uitval in het arbeidsproces en hoge zorgkosten.
- Op 75-jarige leeftijd heeft 95% van de Nederlanders minstens één chronische ziekte, en 90% lijdt aan meerdere aandoeningen.
Alle bovenstaande bij elkaar, leidt ertoe dat zorg onbetaalbaar wordt en daardoor ontoegankelijk en onvoorspelbaar. Het is tijd voor artsen om een streep te trekken. Als de politiek wel actiebereidheid toont bij de fatbike, waarom dan niet bij een ziekmakende supermarkt waar 80% van de aanbiedingen voor ongezonde producten zijn?
Met een menu met veel meer planten en minder vet en suiker, is er veel minder overgewicht, minder kans op welvaartsziekten en vervroegd overlijden en minder medicatiegebruik, minder arbeidsverzuim maar ook meer voedselzekerheid en minder milieuschade.
De Caring Doctors werken samen met dierenartsen en boeren aan een ander – dierwaardig en hoofdzakelijk plantaardig – voedselsysteem, inclusief een duurzamere landbouw. We voelen ons als zorgprofessionals niet alleen verantwoordelijk voor een gezonder dieet voor onze patiënten, maar ook voor de grote opgaven rondom klimaat, natuur en water die het gevolg zijn van datzelfde dieet.
Kom als zorgprofessional naar het Caring Congres en werk met ons mee aan een gezonder voedselsysteem voor onze patiënten van nu en toekomstige generaties.
