“Voeding biedt de grootste kans om de gezondheid van mensen, dieren en de planeet te verbeteren”

Een planeetaardig dieet met dierwaardig gehouden dieren draagt bij aan het oplossen van urgente maatschappelijke vraagstukken, zoals klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, dierenleed en snel stijgende zorgkosten door toenemende welvaartsziekten. Het zou ook een hefboom kunnen zijn om boeren en tuinders op weg te helpen naar een volhoudbaar voedselsysteem en bestaansmodel. Het biedt een unieke kans om Nederland duurzamer, gezonder en rechtvaardiger te maken én om Nederland voedselkoploper van de wereld te laten worden.

De wetenschap is duidelijk: om klimaatverandering en biodiversiteitsverlies te beperken, is een wereldwijde verschuiving in de consumptie van dierlijke producten nodig. Een gezond én planeetaardig voedselsysteem focust veel meer op plantaardige dan op dierlijke eiwitten. Voor Nederland (en andere hoge inkomenslanden) is een verhouding 80% plantaardig -20% dierlijk eiwitten in ons dieet haalbaar en nodig, gebaseerd op de combinatie van vele wetenschappelijke rapporten over gezondheid, klimaat en biodiversiteitsherstel. Daarnaast zijn we het onze mede-aardbewoners – de dieren – verplicht om naast een ‘planeetaardig’ te kiezen voor ‘dierwaardig’: de dierlijke producten worden op een dierwaardige manier geproduceerd. Dit vereist een grondgebonden veehouderij met een veerkrachtige veestapel, waarin dieren de ruimte krijgen hun natuurlijke gedrag te vertonen.

Een planeetaardig en dierwaardig voedselsysteem begint bij een gezonde bodem, rijke biodiversiteit en agrarische natuur. Een gezonde bodem is de basis voor het telen van gezonde planten met weinig externe middelen. En gezonde planten zorgen voor gezonde mensen en dieren, ofwel een gezonde bodem is het fundament van ons bestaan.

Een planeetaardig en dierwaardig voedselsysteem betekent:

• Een dieet rijk aan groenten en fruit met een bescheiden rol voor dierlijke eiwitten en minder ultra-bewerkt voedsel, suiker, zout en vet.
• Een grondgebonden veehouderij, met een veerkrachtige veestapel, waarin dieren een dierwaardig leven kunnen leiden volgens de 6 principes van de Raad van Dieraangelegenheden.
• Het produceren van voedsel in harmonie met de natuur, met zo min mogelijk gebruik van fossiele brandstoffen en synthetische middelen.
• Een dieet met voedsel uit de volle grond, in lijn met de seizoenen en afkomstig uit de regio.

Dit dieet bevordert de volksgezondheid en kan de drijvende kracht zijn achter een noodzakelijke voedseltransitie. Hiervoor is een gezonde voedselomgeving nodig die een gezond voedingspatroon stimuleert, dierenwelzijn centraal stelt en de ecologische grenzen van de aarde respecteert.

De voordelen van een planeetaardig en dierwaardig voedselsysteem

1. Voor mensen: verbeterde gezondheid en lagere zorgkosten

   De grootste kostenpost van het Rijk is momenteel de zorg, met 115 miljard euro per jaar. Zeker 6 miljard daarvan is direct gerelateerd aan ongezonde voeding. Een dieet rijk aan groenten en fruit, vol vezels, vitaminen en antioxidanten, en minder verzadigde vetten, vermindert het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, obesitas en kanker. Bovendien komen daar nog miljarden aan ziektekosten bovenop die indirect gekoppeld zijn aan ons voedsel, zoals longaandoeningen door luchtvervuiling van de veehouderij en neurologische aandoeningen door het gebruik van pesticiden. De grootste winst van een planeetaardig dieet, met dierwaardig gehouden dieren, is dat we ons beter voelen en gemiddeld meer gezonde levensjaren hebben. Dit helpt de zorg toegankelijk te houden, en op termijn de zorgkosten te laten dalen.

2. Voor dieren: verbeterd welzijn en meer respect

   Er is geen harde scheidslijn tussen de emotionele intelligentie van mensen en dieren. Steeds meer onderzoek laat zien dat ook niet-menselijke dierenn, kunnen lijden, plezier kunnen hebben, en gefrustreerd, vrolijk, depressief of nieuwsgierig kunnen zijn. We leren ook steeds beter met hen te communiceren. De transitie naar een dierwaardige veehouderij die ruimte biedt voor natuurlijk gedrag is ethisch de juiste keuze en daarnaast ook gunstig voor onze gezondheid, gezien het gebruik van antibiotica en andere middelen in deze sector kan dalen en infectieziekten zullen afnemen. Een maatschappelijke kosten-batenanalyse voor een dierwaardige veehouderij laat zien dat deze transitie de maatschappij op termijn 2 miljard euro per jaar oplevert.

3. Voor onze ruimte: extra hectares voor nieuw groen.

   De Nederlandse veehouderij en veevoerproductie neemt ongeveer 70% van de Nederlandse landbouwgrond in beslag, plus nog eens 1,5 keer keer de oppervlakte van de Nederlandse landbouwgrond het buitenland. Wilde dieren en natuur hebben de afgelopen eeuw plaatsgemaakt voor het telen van voer voor een niet te bevatten hoeveelheid kippen, koeien en varkens Een dieet met meer gezonde planten, minder dierlijke producten en minder lege calorieën, neemt minder ruimte in beslag. De vrijgekomen hectares in binnen- en buitenland kunnen worden ingezet voor (biobased) woningen en groene wijken, voor nieuwe natuurgebieden, ruimte om extensiever te telen en meer ruimte voor de basisbehoeften van dieren.

4. Voor de natuur: herstel van ecosystemen en biodiversiteit

   Een planeetaardig en dierwaardig voedselsysteem werkt samen met de natuur en maakt er gebruik van. Bodemorganismen, insecten en vogels zijn bondgenoten. Ze worden niet verjaagd met gif, maar zijn belangrijk. Dieren produceren gezonde mest en werken mee aan natuurbeheer. Door minder dieren te produceren en consumeren, verminderen we de emissies van stikstof en fosforaanzienlijk, wat helpt bij het verbeteren van de bodem, lucht- en waterkwaliteit en creëren we ruimte voor natuurherstel.

5. Voor het klimaat: beschermen van de leefbaarheid

   Een planeetaardig en dierwaardig voedselsysteem stoot minder broeikasgassen uit doordat er minder dieren gehouden worden, het minder fossiele brandstoffen gebruikt in de vorm van kunstmest en voedselkilometers. Om voedselzekerheid en humane gezondheid op termijn te kunnen garanderen, is het cruciaal dat klimaatdoelen worden gehaald.
   
   
   In dit document lees je het waarom de Caring Movement voor deze uitgangspunten heeft gekozen en hier vind je de groeiende lijst wetenschappelijke referenties en onderzoeken.